Czym jest wąskie gardło w łańcuchu dostaw?

W całym łańcuchu dostaw mogą zdarzać się problemy, które skutkują przestojem w produkcji, opóźnieniami w dostawach do klientów oraz zmniejszoną podażą produktów na rynku. Wąskie gardła dotyczą najczęściej produkcji i są związane ze słabą wydajnością poszczególnych procesów, jednak kłopoty z brakiem ciągłości podaży mogą wynikać również z innych czynników.

Wąskie gardło – co to?

Wąskim gardłem nazywa się najsłabsze ogniwo, które ogranicza wydajność procesów w łańcuchu dostaw. W wyniku wąskich gardeł powstają zastoje, skutkujące brakami, ale też nadwyżkami wyrobów. 

Wyróżnia się tymczasowe wąskie gardła oraz długotrwałe. Tymczasowy problem może być związany z absencją wykwalifikowanego pracownika, który odpowiada za dany proces. Większe znaczenie dla łańcuchów dostaw ma jednak długotrwałe wąskie gardło. Co to jest? Przykładem może być niewydajna linia montażowa lub produkcyjna, a nawet brak wystarczającej floty transportowej do wywózki zamówień klientów. Należy jednak zaznaczyć, że wąskie gardło to element procesów, który jest wykorzystywany w 100%, aby uzyskać maksymalną wydajność.

Dlaczego powstają wąskie gardła?

Wąskie gardło w produkcji zmniejsza ją, równocześnie nie dając możliwości wykorzystania pozostałych jej czynników, dlatego obecność wąskich gardeł może przyczynić się do nagromadzenia wyrobów. A to z kolei z dużym prawdopodobieństwem będzie zwiększać koszty przechowywania zapasów lub powodować ich uszkodzenie i przeterminowanie.

Wąskie gardło może powstać w różnym miejscu w procesie produkcyjnym lub logistycznym, ponieważ każda czynność zabiera inną ilość czasu albo angażuje różną ilość zasobów. Dzieje się tak, gdy zespół wykonuje zadania w ramach dostępnego czasu oraz materiałów, a nie zwraca uwagi na wąskie gardło. W ten sposób tworzą się stany magazynowe wyrobów, na które popyt będzie się zmieniał.

Krótkotrwałe wąskie gardła powstają zazwyczaj w wyniku niespodziewanych sytuacji, np. z powodu choroby lub urlopu pracowników, z powodu awarii maszyny lub pojazdów. Nie mają one większego znaczenia dla funkcjonowania przedsiębiorstwa i zwykle szybko zostają wyeliminowane. Z kolei długoterminowe wąskie gardła mogą blokować rozwój firmy. Zdarza się, że wynikają z niedoborów załogi lub z powodu niewystarczającej technologii w zakładzie pracy. W tym przypadku wąskie gardło determinuje maksymalną wielkość produkcji, czyli wydajność. Jedno słabe ogniwo będzie wpływać na pozostałe procesy – może zwalniać produkcję lub blokować wysyłkę zamówień do klientów.

Identyfikacja wąskich gardeł

Miejsce w procesie produkcji, które zostało wskazane jako wąskie gardło, stanowi ogniwo najbardziej eksploatowane, z tego względu narażone jest na częstsze awarie. Z kolei np. awaria na linii produkcyjnej może wpłynąć na opóźnienia w dostawach. W każdym przedsiębiorstwie powinno się audytować procesy w poszukiwaniu najsłabszych ogniw. Identyfikacja wąskiego gardła to pierwszy krok do jego likwidacji lub usprawnienia produkcji.

Do znalezienia wąskiego gardła w procesach logistycznych i produkcyjnych używa się Teorii Ograniczeń. Nadrzędną zasadą tej teorii jest identyfikacja wąskiego gardła i wykorzystanie jego możliwości w maksymalnym zakresie. W myśl tej teorii podejmuje się działania, które mają na celu dostosowanie harmonogramu pracy oraz procesów właśnie do wydajności wąskiego gardła.

Inną metodą pozwalającą lepiej zarządzać wąskimi gardłami jest japońska metoda Kanban. Na podstawie dogłębnej analizy procesów oznacza się miejsca, które generują przestoje, przydatne są przy tym specjalne formularze zwane kartami Kanban. Cechą szczególną tej metody jest ograniczenie magazynowania, głównie półproduktów, tak, aby przepływ pracy był nieprzerwany. Chodzi więc o synchronizację produkcji z zapotrzebowaniem na produkt lub z zamówieniami klientów.

Wąskie gardło w logistyce i sposoby jego wyeliminowania

Wąskie gardło w produkcji oraz w logistyce ma podobne konsekwencje dla przedsiębiorstwa, czyli wpływa na zysk. Związane jest to z nadwyżkami podaży, przestojami w procesie produkcyjnym, a także ze spadkiem morale wśród załogi. Warto wspomnieć również o stratach spowodowanych przeciążeniem maszyn. Częste awarie mogą generować dodatkowe przestoje oraz wydatki.

Poza identyfikacją wąskich gardeł ważne są również sposoby ich eliminacji. W przypadku krótkoterminowych słabych ogniw wystarczy zmodyfikować nieco struktury lub procesy np. zatrudnić dodatkowych doświadczonych pracowników, zakupić więcej wózków widłowych lub podjąć współpracę z większą firmą kurierską, jeśli wąskim gardłem w firmie jest terminowość dostaw.

Tutaj warto poszukać sprawdzonych przewoźników, którzy posiadają odpowiednią flotę samochodową i infrastrukturę, czyli magazyny tranzytowe, sortownie oraz punkty nadawcze. Jeśli szukasz pomocy – sprawdź naszą ofertę. AlleKurier to platforma, dzięki której szybko i bezproblemowo zamówisz kuriera, nadasz paletę lub zorganizujesz wysyłkę za granicę.

W logistyce znaną metodą na pozbycie się wąskiego gardła jest skorzystanie z usług outsourcingowych. W tym celu wybiera się doświadczonych operatorów logistycznych, którzy posiadają odpowiednie zasoby, chodzi tutaj nie tylko o wyspecjalizowany zespół, ale również o całe zaplecze produkcyjne i magazynowe. Takie działanie pozwoli wyeliminować wąskie gardło powstające w momencie, gdy któraś usługa logistyczna sprawia przedsiębiorstwu problem.

Zobacz także: